Koncentracja
Autorem artykułu jest MEM Pracownia Rozowoju Zdolności Poznawczych
Nasz umysł codziennie otrzymuje miliardy informacji, mniej lub bardziej istotnych dla naszego funkcjonowania. Dzieje się tak nie tylko podczas świadomej nauki czy pracy, ale to właśnie podczas wykonywania tych czynności narzekamy zwykle na naszą koncentrację. Podzielność uwagi
Koncentracja uwagi, czyli umiejętność skupienia się na wybranych informacjach. jest procesem selekcji i redukcji informacji, które odbieramy z otoczenia. Przyjęcie informacji ważnych a odrzucenie zbędnych dokonuje się już na wczesnych etapach ich przetwarzania. Redukcja i selekcja są niezbędne ze względu na to, że pole naszej uwagi jest dużo większe niż pole naszej świadomości. Mówiąc wprost: odbieramy więcej informacji niż jesteśmy w stanie zauważyć. W takim natłoku bodźców udaje się nam jednak wykonywać określone czynności. Niektóre z nich zachodzą automatycznie, nad innymi utrzymujemy świadomą kontrolę, np. prowadzimy samochód i rozmawiamy z pasażerem, gotujemy i słuchamy radia, słuchamy wykładu i robimy notatki. Potocznie proces ten nazywamy podzielnością uwagi. Jest ona możliwa dzięki temu, że wiele czynności potrafimy wykonywać automatycznie i nie wymaga od nas wysiłku poznawczego.
Automatyzowanie czynności jest o tyle ważne, że dzięki niemu możemy poświęcić uwagę rzeczom trudniejszym lub takim, których dopiero się uczymy i na których musimy się skoncentrować. „Podzielność uwagi” nie jest wskazana gdy mamy do czynienia z rzeczami o podwyższonym stopniu trudności – często nowymi dla nas oraz takimi, które wymagają dużej precyzji. Wtedy nasz umysł skupia się tylko na tych informacjach, które dotyczą aktualnie wykonywanego zadania i pomija wszelkie inne, zbędne w takim przypadku, bodźce.
Podział na czynności automatyczne i kontrolowane jest płynny. Niektóre wykonujemy półautomatycznie – półświadomie, np. kierowca może zdać sobie sprawę z kolejności ruchów potrzebnych do redukcji biegów, chociaż zwykle nie jest mu to potrzebne. Zdarza się również, że takie wtórne uświadomienie może przysporzyć wielu problemów – na przykład komuś, kto próbuje wytłumaczyć innym, jak należy wykonać czynności, które sam dawno już opanował.
Dlaczego mamy problemy z koncentracją?
Czasami zdarza się, nie możemy się na czymś skupić, wszystko nas rozprasza, drażni, bądź interesuje bardziej, niż czynność, którą powinniśmy akurat wykonywać. Zaburzenia uwagi mogą stanowić poważny problem, jeśli występują zbyt często i uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Do najczęstszych zaburzeń możemy zaliczyć dekoncentrację, czyli niemożność, nadmierne bądź ograniczone ogniskowanie uwagi oraz wahania uwagi. O dekoncentracji mówimy zarówno wtedy, gdy nie jesteśmy w stanie skupić się na żadnej czynności, jak i wtedy, gdy skupiamy się na jakiejś zbyt mocno i przeszkadza nam to w odbieraniu informacji, które powinny do nas dotrzeć.
Problem mogą stwarzają również, wspomniane już, wahania uwagi, kiedy przenosimy nasze skupienie z jednej czynności na drugą lub nie potrafimy skoncentrować się wystarczająco długo na jednej rzeczy. Dlaczego tak się dzieje?
Przyczyn jest wiele. Jedna z nich, to tzw. dystraktory, które odciągają nas od wykonywanych lub zaplanowanych czynności. Jeśli chcemy, by nasza nauka była efektywna, pozbądźmy się z naszego otoczenia wszystkiego, co może nas rozpraszać. Wrogami koncentracji są przede wszystkim radio, telewizja i telefon. Niepotrzebny dźwięk i obraz skutecznie odciągną nas od pisania pracy lub czytania książki. Pamiętajmy, że podzielność uwagi nie działa, gdy mamy do czynienia z przyswajaniem nowej wiedzy czy umiejętności. W takich przypadkach musimy być bezwzględnie skupieni na zadaniu, inaczej zmarnujemy mnóstwo czasu i energii.
Dla właściwej koncentracji ważny jest także stan naszego organizmu. Jeśli będziemy zmęczeni – nici z nauki. Wprawdzie w takich sytuacjach zwykle ratujemy się kawą, ale należy pamiętać, że przedawkowanie prowadzi do nadpobudliwości – tzw. „rozdrażnienia kofeinowego”, kłopotów z zasypianiem a także wielu problemów zdrowotnych (np. choroby serca).
Podobnie jest z innymi używkami, takimi jak alkohol czy substancje psychoaktywne, które często stosowane są jako „dopalacze” mające dać nam energię do efektywniejszej nauki czy pracy. Prawda jest jednak inna.
Alkohol rzeczywiście może nas pobudzać, pozwalając na krótko zapomnieć o zmęczeniu. Utrudnia jednak koncentrację i wydłuża czas reakcji na bodźce.
Amfetamina pomimo tego, iż chwilowo usuwa objawy fizycznego zmęczenia, nie pozwala na skupienie i utrzymanie uwagi, ze względu na to, że powoduje m.in. silne pobudzenie psychomotoryczne i gonitwę myśli. Jak więc w takim stanie skoncentrować się na czymkolwiek?
Marihuana wywołuje poczucie euforii, rozweselenia, wyostrza doznania zmysłowe i może powodować halucynacje. Substancje psychoaktywne zawarte w niej powodują upośledzenie pamięci, koncentracji uwagi i zdolności uczenia się.
Jak poprawić koncentrację?
Co zrobić aby poprawić koncentrację? Nie liczmy na środki chemiczne i farmakologiczne. Pomimo iż są łatwe w użyciu i szybkie w działaniu, mogą wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Sen, motywacja i odpowiednia dieta to klucze do sukcesu.
Pozwólmy odpocząć naszemu mózgowi. Zmuszanie się do długotrwałej intensywnej pracy powoduje nie tylko nasze zmęczenie fizyczne, ale także zmęczenie naszego umysłu. Regularny sen jest najlepszą odpowiedzią na wyczerpanie organizmu. Pamiętajmy, że rano nasz umysł jest sprawniejszy i łatwiej będzie się nam skoncentrować niż podczas „zarwanej” nocy, poświęconej na pracę czy naukę.
Odpowiednia dieta również odgrywa dużą rolę w naszej zdolności koncentracji. Jeśli dokucza nam głód, skupiamy się raczej na potrzebie zaspokojenia go niż na wykonywaniu zadania. Na poprawę koncentracji korzystnie wpływają kwasy z grupy Omega-3. Możemy je znaleźć m.in. w rybach, orzechach, migdałach, ziarnach zbóż, warzywach, owocach i soi.
Jak jednak zmusić się do zrobienia czegoś, co nie sprawia nam przyjemności i nie interesuje, a jednak wymaga od nas poświęcenia czasu i uwagi? Musimy popracować nad naszą motywacją. Znajdź korzyści wynikające z wykonania nudnego zadania, nastaw się pozytywnie i przygotuj mentalnie do pracy. Jeśli perspektywa otrzymania dobrej oceny z egzaminu lub pochwały czy podwyżki za wykonanie jakiegoś projektu pomoże Ci w realizacji, to trzymając się tej myśli zakończysz go sukcesem. Pamiętajmy, że czasami nie trzeba wiele i wystarczy np. sama świadomość zakończenia zadania.
Koncentracja to jedna z najważniejszych życiowych umiejętności i tak jak każda inna umiejętność, podlega zasadzie; „praktyka czyni mistrza”. Ćwicząc nasz umysł i uwagę powodujemy ich większą wydajność, pomagamy więc przede wszystkim sobie w osiąganiu naszych celów i realizacji planów. --- Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz